วันที่21 สิงหาคม 2561
เวลาเรียน 13.30-17.30 น.
ความรู้ที่ได้รับ
คาบเรียนเรียนนี้อาจารย์ได้อธิบายความหมายความสำคัญประเภทของสื่อเพื่อให้เรียนรู้เข้าใจมากขึ้นได้เรียนรู้บทความของเพื่อนที่มีหลากหลายรูปแบบ และเนื้อหาบทความตนเองที่นำเสนอ อาจารย์จ่ะอธิบายเพิ่มเติมในส่วนที่ไม่เข้าใจ
บทที่
2
สื่อการเรียนรู้สำหรับเด็กปฐมวัย
สื่อการเรียนรู้สำหรับเด็กปฐมวัย
ความหมายและความสำคัญของสื่อ
สื่อ
หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่เป็นตัวกลางที่ผู้เลี้ยงดูเด็กนำมาช่วยในการถ่ายทอดความรู้
ประสบการณ์ ทัศนคติ
ค่านิยมหรือทักษะที่ตนมีไปสู้เด็กได้อย่างมีประสิทธิภาพและเด็กเกิดการเรียนรู้ตามจุดประสงค์
หรือจุดมุ่งหมายได้ดีที่ดุด
ความสำคัญของสื่อ
•เป็นเครื่องมือส่งเสริมเด็กให้กล้าแสดงออกและเกิดการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ
•เป็นตัวกลางในการถ่ายทอดความรู้
ประสบการณ์เครื่องมือเร้าความสนใจของเด็ก
ให้ติดตามเรื่องราวด้วยความสนใจและไม่เกิดความรู้สึกว่าเป็น “การเรียน”
•เป็นเครื่องมือทำสิ่งที่เป็นนามธรรมให้เป็นรูปธรรม
และได้เรียนรู้ได้รับประสบการณ์ตรงทำให้จดจำ
•
สื่อเป็นสิ่งที่จะช่วยให้เด็กได้รับประสบการณ์ตรงที่เป็นรูปธรรมมากที่สุดสื่อจะช่วยทำให้สิ่งที่เป็นนามธรรมที่เด็กเข้าใจยาก
มาสู่รูปธรรมที่เข้าใจได้ง่ายขึ้น
สื่อจะช่วยให้เรียนได้อย่างสนุกสนานเพลิดเพลิน รวดเร็วและจำได้แม่นยำ
การเลือกสื่อ
•เพลง
•เครื่องดนตรีเครื่องดนตรีที่ใช้มือเล่นทั้งสองข้าง
•หนังสือ
ประเภทของสื่อการเรียนสำหรับเด็กปฐมวัย
สื่อการสอนประเภทวัสดุ หมายถึง
สิ่งช่วยสอนที่มีการสิ้นเปลือง เช่น ชอล์ก ฟิล์ม ภาพถ่าย ภาพยนตร์ สไสด์
เป็นต้น
สื่อการสอนประเภทอุปกรณ์ หมายถึง สิ่งช่วยสอนที่เป็นเครื่องมือ ซึ่งได้แก่
เครื่องเสียง เช่น เครื่องรับวิทยุและเครื่องเล่นเทปบันทึกเสียง
กับอุปกรณ์ที่ไม่ใช่ทั้งเครื่องเสียงและเครื่องฉาย เช่น กระดานดำ ม้าหมุน
และกระดานหก
สื่อการสอนประเภทวิธีการหรือกระบวนการ
ได้แก่ การจัดระบบการสาธิต การทดลอง
เกม และกิจกรรมต่างๆ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งกิจกรรมที่ครูจัดทำขึ้นแต่มุ่งให้นักเรียนเข้ามีส่วนในการปฏิบัติ
เช่น การเล่นบทบาทสมมติ การจัดสถานการณ์จำลอง และการจัดศูนย์การเรียน
แม้ว่าสื่อทั้ง
3 ประเภทจะเป็นสื่อการสอนที่ช่วยให้เกิดการถ่ายทอดความรู้
ประสบการณ์ ทัศนคติ ค่านิยม ที่ครูมีไปสู่ เด็กได้
แต่การใช้สื่อเหล่านี้กับเด็กปฐมวัยให้ได้ประโยชน์อย่างมีประสิทธิภาพนั้น ต้องเลือกให้เหมาะสมกับจุดมุ่งหมายและเนื้อหาสาระของการสอน
ที่สำคัญที่สุด คือ ต้องให้เหมาะกับลักษณะและความสามารถหรือพัฒนาการด้านต่างๆ
ของเด็กปฐมวัยด้วย
เช่น
•ลักษณะทางกายเด็กปฐมวัย
มีร่างกายที่แข็งแรงกว่าเด็กทารกแต่ไม่แข็งแรงเท่าเด็กประถมหรือมัธยม
การเลือกใช้สื่อควรเป็นสื่อที่ช่วยส่งเสริมและพัฒนาการใช้กล้ามเนื้อให้แข็งแรงขึ้น
แต่ไม่ควรออกแรงมากเกินไป
•ลักษณะทางอารมณ์ เด็กปฐมวัยมีอารมณ์ที่เปลี่ยนแปลงง่าย
ไม่รู้จักสะกดกลั้นอารมณ์ของตนเอง หรือควบคุมพฤติกรรม
ควรหาสื่อที่เป็นรูปภาพหรือนิทานสอนใจเพื่อให้เด็กเห็นถึงประโยชน์ที่ได้รับจากการสะกดกลั้นอารมณ์
—ลักษณะทางสังคม สังคมของเด็กวัยนี้ยังอยู่ในสังคมวงแคบ
เด็กเริ่มรู้จักปรับตัวให้เข้ากับคนแปลกหน้าจำนวนมาก
สื่อที่ใช้ควรเป็นสื่อที่ส่งเสริมให้เด็กอยู่ร่วมกัน
รู้จักความร่วมมือแก่กันและมีความรับผิดชอบร่วมกัน เช่น สื่อประเภทกระดานหก
ที่ต้องใช้ผู้เล่นอย่างน้อย 2
คน ถึงจะเล่นได้
—ลักษณะทางสติปัญญา ลักษณะทางสติปัญญาของเด็กวัยนี้
ส่วนใหญ่กำลังสร้างจินตนาการและมีความคิดหรือเหตุผลในเชิงรูปธรรมมากกว่านามธรรม
ครูควรใช้สื่อที่เป็นรูปธรรมชัดเจน
กระตุ้นให้เด็กรู้จักจินตนาการในสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อตนเองหรือสังคม
การเล่นของเด็กปฐมวัย
1. ความสำคัญและคุณค่าของการเล่น
การเล่นเป็นปัจจัยที่สำคัญที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของเด็ก
การเล่นจะทำให้เกิดความรู้ ความเข้าใจพัฒนาทักษะด้านร่างกายและสังคม
มีความเข้าใจสภาพความเป็นจริงของชีวิต
และเพื่อให้เด็กได้รู้จักกฎ
กติกาของการเล่น
สอนให้เด็กได้เล่นร่วมกับเพื่อนอย่างมีความสุขฝึกฝนการใช้ภาษา การจัดการศึกษาปฐมวัยที่เอื้อให้เด็กเล่น
จึงเป็นการที่ส่งเสริมพัฒนาการของเด็กทุกด้านอย่างแท้จริง
2.คุณลักษณะของสื่อสร้างสรรค์และการเล่น
• สอดคล้องกับหลักสูตร
แผนการจัดประสบการณ์เตรียมความพร้อม
•
เน้นให้เด็กได้ใช้สื่อและเล่นร่วมกัน
เพื่อพัฒนาด้านสังคม
•
เหมาะสมกับวัยและความสามารถและความสนใจของเด็ก
3.ประเภทของสื่อสร้างสรรค์และเครื่องเล่น
• บล็อก
•
เครื่องเล่นสัมผัส
•
เกมการศึกษา
•
ชุดฝึกทักษะการเคลื่อนไหว
•
หนังสือภาพนิทาน
•
หุ่นต่าง ๆ
•
ศิลปะสร้างสรรค์
•
ชุดฝึกทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์
•
เพลงและดนตรี
•
เล่นบทบาทสมมติหรือเลียนแบบชีวิตจริง
ประโยชน์ของสื่อสร้างสรรค์
1. หลักการเลือกสื่อสร้างสรรค์
1.1
ประโยชน์
1.2
ประหยัด
1.3
ประสิทธิภาพ
2. ประโยชน์ของการใช้สื่อสร้างสรรค์
3.
ประโยชน์ของการใช้สื่อสร้างสรรค์ที่ส่งผลผู้สอน
สรุป
•
การใช้สื่อสร้างสรรค์หมายถึงสื่อการสอนที่ดีที่สามารถถ่ายทอดความรู้ประสบการณ์ ทัศนคติ แนวคิดและทักษะในการพัฒนาเด็กให้มีคุณภาพตามจุดมุ่งหมาย
การวางแผนสร้างสรรค์สื่อการสอนหรือการปรับปรุงสื่อการสอนให้มีประสิทธิภาพและมีสภาพที่ดี
•
การสอนสำหรับเด็ก
ต้องให้เหมาะสมกับลักษณะและความสามารถหรือพัฒนาการด้าน ร่างกาย สติปัญญา
อารมณ์และจิตใจของเด็กปฐมวัยอีกทั้งยังต้องเน้นให้เด็กเป็นศูนย์กลาง
ได้ฝึกปฏิบัติและเรียนรู้ด้วยตนเองให้มากที่สุด
นำเสนอบทความ
บทความ เล่น..ส่งเสริมรอบด้านให้ลูกวัยอนุบาล
เมื่อการเล่นของลูกวัยอนุบาลไม่ใช่เรื่องเล่นๆ เพราะผลลัพธ์ของการเล่นไม่ได้สร้างความสนุกเพียงอย่างเดียว แต่หมายรวมถึงการพัฒนาและส่งเสริมพัฒนาการทั้ง 4 ด้าน และที่สำคัญเป็นการส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ให้กับเด็กอีกด้วย
ธรรมชาติการ ‘เล่น’ ของเด็กวัย 3-6 ปี
1. เล่นไม่ซับซ้อน แค่กองทราย หรือสีเทียนกับกระดาษก็ถือว่าสนุกสุดๆ แล้ว เพียงให้เด็กมีเวลาเล่นส่วนตัว ได้ลองผิดลองถูกเอง ใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 ในการเล่นอย่างเต็มที่ เพื่อทำความรู้จักกับวัสดุ และวิธีการใช้สิ่งของรอบตัวมาเพิ่มพูนการคิดอย่างสร้างสรรค์
2.เล่นใช้จินตนาการ วัยนุบาล1 มีทักษะการเรียนรู้เบื้องต้นด้วยประสาทสัมผัสทั้ง 5 มาแล้ว รวมทั้งมีคลังวัตถุดิบสำหรับใช้คิดสร้างสรรค์ ทั้งยังมีประสบการณ์เล่นที่พัฒนาขึ้น เด็กวัยนี้จึงใช้จินตนาการที่มีอยู่มากมายในหัวเข้ามาผสมขณะเล่น เช่น อยากให้ผลงานสวยงาม มีการจำลองบทบาทเป็นคนอื่น หรือขยันสรรหาอุปกรณ์มาประกอบฉาก เพื่อการเล่นที่ดูสมจริงสมจัง
3.เล่นแบบคิดค้น ปริศนาชวนคิด หรือการเล่นที่เด็กๆ วัยอนุบาล 3 ได้ลองสำรวจ ค้นหาคำตอบด้วยตัวเอง สนุกที่ได้เล่นกับเพื่อนๆ ดังนั้นการจัดสิ่งแวดล้อมเพื่อเอื้อต่อการเล่นของเด็กวัยนี้จึงเป็นสิ่งสำคัญไม่น้อย ซึ่งคุณพ่อคุณแม่และคุณครูอาจคอยช่วยเหลือและคอยดูแลให้พวกเขาเล่นอย่างมีอิสระ ปลอดภัย
อย่างไรก็ตามการเล่นของเด็กวัยนี้ก็ยังมีรูปแบบการเล่นคล้ายๆ กัน อาจแตกต่างตรงวิธีการคิด หรือรูปแบบการเล่นที่ซับซ้อนมากยิ่งขึ้น ซึ่งเป็นหน้าที่ของคุณพ่อคุณแม่และคุณครูที่ต้องสังเกตพัฒนาการของเด็กแต่ละคน เพื่อการส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ได้อย่างเหมาะสม
รูปแบบการเล่นที่เป็นแนวทางการเล่นอย่างสร้างสรรค์
บทบาทสมมติ
- เล่นพ่อแม่ลูก เป็นการเล่นที่เกิดจากจินตนาการ และการเลียนแบบจากพ่อแม่ หรือบุคคลใกล้ชิดที่เด็กๆ ได้ซึมซับสั่งสมมา จนเกิดความอยากรู้อยากเห็นอยากลองทำตามบทบาทของคนเหล่านี้ ผ่านการแสดงออกด้วยการเล่นบทบาทสมมติ
- ใช้หุ่นมือ หรือตุ๊กตาเป็นสื่อการเรียนรู้เล่นกับเด็กๆ ผ่านการเล่านิทาน การเล่นสมมุติเหตุการณ์ในสถานะการณ์ต่างๆ เช่น สวมบทบาทเป็นพี่หมีผจญภัยในป่า หรือขอให้หนูน้อยเปลี่ยนมาเป็นผู้เล่าเรื่องบ้าง ให้หุ่นละครแสดงบทบาทผ่านจินตนาการของเด็ก
- หาอุปกรณ์ประกอบฉาก เพื่อให้การเล่นดูสมจริงมากขึ้น เช่น ถ้าหนูน้อย อ.2 อยากเล่นเลี้ยงน้อง เขาอาจหาตุ๊กตาสักตัว ขวดนม ผ้าขนหนู มาเล่นสวมบทบาทเป็นคุณแม่ หรือถ้าเป็นพี่ อ.3 จินตนาการกว้างไกลเพิ่มความซับซ้อนด้วยการหาอุปกรณ์มาสร้างบ้านด้วย เช่น ใช้หมอนข้างมาล้อมรอบตัว
- - สนับสนุนความคิดสร้างสรรค์ ด้วยการจัดหาหรือให้ยืมอุปกรณ์การเล่นตามคำขอของเด็กๆ เช่น ร่ม รองเท้า เสื้อผ้า
Creative Kids:การเล่นบทบาทสมมุติเป็นการส่งเสริมให้เด็กๆ ได้สนุกสนานกับการใช้จินตนาการสร้างสรรค์เป็นเรื่องราว และได้ทำอุปกรณ์การเล่นที่เขาได้คิดริเริ่มเอง
ประเมินตนเอง มีความเชื่อมั่นต่อการเสนอ บทความที่เสนออาจยังมีเนื้อหาที่ไม่เข้าใจ จึงต้องการให้เพื่อนได้ศึกษาเพิ่มเติม มีความตั้งใจต่อการเรียน
ปรเมินเพื่อน บทความที่เพื่อนได้นำเสนอมีความเข้าใจบ้างและไม่เข้าใจบ้าง แต่เพื่อนมีความตั้งใจ
ประเมินอาจารย์ เนื้อหาในพาวเวอร์พ้อย มีความเข้าใจง่าย มีความเป็นกันเอง อธิบายเนื้อหาความรู้เพิ่มเติมได้เข้าใจ
ประเมินตนเอง มีความเชื่อมั่นต่อการเสนอ บทความที่เสนออาจยังมีเนื้อหาที่ไม่เข้าใจ จึงต้องการให้เพื่อนได้ศึกษาเพิ่มเติม มีความตั้งใจต่อการเรียน
ปรเมินเพื่อน บทความที่เพื่อนได้นำเสนอมีความเข้าใจบ้างและไม่เข้าใจบ้าง แต่เพื่อนมีความตั้งใจ
ประเมินอาจารย์ เนื้อหาในพาวเวอร์พ้อย มีความเข้าใจง่าย มีความเป็นกันเอง อธิบายเนื้อหาความรู้เพิ่มเติมได้เข้าใจ
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น